3 Aralık 2012 Pazartesi

İslam Düşünce Tarihi Çıkabilecek Sorular 1-4 Ünite

1-Araplardaki kabilecilik ve Farslardaki milliyetçilik anlayışının İslam Düşüncesine etkisi hangi kaynaktır?
-Müslüman milletlerin eski kültürleri(yabancı kaynak)

2-İlim öğrenmek kadın ve erkeğe farzdır ,İlmin anahtarı sorudur? Hadisleri neye işaret eder?
-Düşünmeye ve ilmin önemine

3-Felsefeyi 'Allah ı ve O nun Sanatını bilmektir 'diye tanımlayan?
-İbn Rüşd

4-Aşağıdakilerden hangisi Meşşaiyenin öz. değildir?
-İslam Aristoculuğu anlamına gelir
-Gerçek manada Aristocu düşünür İbn.Rüşd dür.
-Sezgiyi öne çıkarır.*
-Tümdengelimi benimser
-Varlığı zorunlu,mümkün,mümteni ol. 3 e ayırır.

5-Tarih Felsefesi ve Sosyolojinin kurucusu kabul edilen?
-İbn Haldun

6-Tasavvufun tarihsel ortaya çıkışı nasıl olmuş?
-Ekonomik zenginleşmeye tepki olarak

7-İbnür-Ravendinin temsilcisi olan ve 'Evrenin başlangıcı ve sonu olmadığını ve yaratılmadığını 'iddia eden düş. okulu?
-Dehriye

8-Meşşai filozofları vahyin gerçekleşme sürecini ne hangi teoriyle izah eder?
-İttisal teorisi

9-Bilginin kaynağını akıl yürütmenin değil,mistik tecrübe ve deruni sezgi olarak gören düş. okulu?
-İşraki

10-Kur'an ın edebi mucizesi ,onun diğer dillere çevrilmesini zorlaştırma durumu ne ile ifade edilir?
-Söyleme gücü

11-'Kıyas' yoluyla dini metinlerle kültürel gelenekleri ortak bir pasyonel düşünme konusu haline getiren Maliki,Hanefi,Şafi gibi fıkıh mez. tepki gösteren?
-Ibn Hazm

12-İnsan bilinciyle büyük felsefi ve entelektüel eserler arasındaki ilişki ile gerçekleşen gelişim türü?
-Kuramsal Gelişim

13-İbn Sina nın ansiklopedik tarzda olan ve felsefeye dair en önemli eseri?
-Eş-Şifa

14-Kindiye göre nefsin yeri ?
-Allah nefsi latif olmayan madde ve latif olan metafizik arasına koymuştur.(fizik ve metafizik arasında psikoloji geçiş aracı)

15-Farabi evrendeki varlıkların meydana gelişini hangi teoriyle açıklar?
-Sudur Teorisi

16-Muhayyile gücüyle ulaşılabilecek en yüksek merteve 'nübüvvettir' diyen?
-Farabi

17-Farabinin olumsuz kullandığı 'ayrık otu' benzetmesini İbn Bace hangi anlamda kullanmıştır?
-Erdemsiz toplumda erdemli yaşamaya çalışan insan

18-Doğuştan topluluk olarak yaşamaya göre yatatılmış olan insanın,ihtiyaçlarını karşılamak için dayanışmayı sağlayacak bir örgütlenme ihtiyacı duyması teorisi?
-Fıtrat Teorisi (Farabi-Siyaset ve toplum)

19-İbn Sina nın nefsin varlığını ispat için günümüz araştırmacıları arasında meşhur olan delili?
-uçan adam delili

20-Sahih i Buhari Muhtasarı Tecrid i Sarih Terceme ve Şerhi kitabını TBMM kararıyla telif eden düşünür?
-Babanzade Ahmet Naim


21-İslam düşüncesinin kapsamına neler girer?
-Kuramsal felsefe(mantık ve metafizik),Pratik
felsefe(hukuk,siyaset,ahlak,iktisat felesefeleri) Kelam,Tasavvuf,Bilim felsefesi,Sanat felsefesi,Din felesefesi ve Tarih felesefesi

22-Vahiy ile aklın uzlaştırılabileceğini savunan düşünürlerden ilk akla gelenler kimler?
-Kindi,Farabi ve İbn-i rüşd.

23-Yabancı eserlerin arapçaya tercümesi ilk kimin zamanında?
-Hz. Ömer zamanında

24-ilk sistematik tercüme faaliyeti kimin zamanında ve nerede başlamış?
-Halife Me'mun,Beytül Hikme adındaki tercüme okulunda

25-Müslüman düşünürlerin çoğuna göre Hermes kimdir?
-Hz. idris

26-Yunan-Hellenistik düşüncenin oluşumunda etkisi olan düşünceler neler?
-Anadolu İyonya medeniyeti,Fenike,eski Mısır,Mezopotaya(Babil),ve Hind düşünceleri

27-İslam düşüncesine eserlerinin Arapça çevirilkeriyle doğrudan kaynaklık eden filozoflar kimlerdir?
-Eflatun(Platon),Aristo,Plotinus,Proclus,Galen,Alex andre d'Afrodise

28-Biruni'nin hind kültürü iel igili eseri?
-Hint İncelemeleri(Tahkik Ma li'l-Hind)

29-Urfa Mektebinin açılış sebebi neydi?
-Hıristiyanlaşan İranlılara Yunancayı ve Hıristiytanlığı öğretmek

30-Harran mektebi hangi alanlarda faaliyet gösteriyordu ve en ünlü temsilcsi kimdi?
-Astronomi,matematik ve felsefe alanlarında.En ünlü temsilcilerinden biri Sabit İbn Kurra.
31-İslam Felsefesi tanımını il kullanan kimlerdir?
-Oryantalistler

32-İbn-i Hindu'ya göre felsefenin tanımı nedir?
-Ruhun,ilim ve amelle terbiye edilmesidir.

33-Kindi'nin filozof tanımı nedir?
-Filozof,ilmnde hakkı bulan,amelinde hakla amel eden kimsedir.

34-Hakim nedir?-
-İlahi bilgiye mazhar olmuş kimsedir.

34-Meşşai filozoflara göre varlık kaça ayrılır,açıklayın.
-3' e ayrılır.Zorunlu(vacip),mümkün,mümteni.Tanrı zorunlu varlıktır.Tanrı'dan başka tüm varlıklar mümkün varlıklardır.Mümteni varlık gerçejkliği hiçbir şekilde düşünülemeyen varlıktır.

35-Meşşailere göre dört neden nelerdir?
-Fail neden(Tanrı)
-Şekli(suri)neden(varlığa şeklini veren neden)
-Maddi neden(bir şey neden oluşmuş veya yapılmış ise o onun maddi nedeni)
-Gaye neden(bir şey niçin yapılmış ise o onun gaye nedeni)

36-İşrakiyye felsefesinin kurucusu kimdir?
-Meşhur filozof Şehabeddin Sühreverdi el-Maktul

37-Sühreverdiye göre Hey'e ve Cevher nedir?
-Hey'e varlığın yapısını oluşturan bütünlük,bünyesidir.Cevher,varlığın özü veya mahiyetidir.

38-Gazali hangi meselelerde filozofları küfürle itham etmiştir?
-Alemin kıdemi,Allah'ın cüzileri bilmediğive dirilişin sadece ruhsal olacağı meseleleridir.

39-Mu'teber el-Hikme kimin eseridir?
-Ebu'l- Berekat el- Bağdadi

40-Tarih felsefesinin ve sosoyolojinin kurucusu kabul edilen filozof kimdir?
-İbn Haldun
41-Endülüste yetişen filozoflar?
-İbn Bacce,İbn Tufeyl,İbn Rüşd.

42-Klasik anlayışla felsefi düşünce deyince ilk akla gelenler neler?
-Mantık,metafizik,ahlak,kalasik psikoloji

43-Risale fi-l Musuli'l-Eflatuniyye kimin eserdir?
-İbrahim Kasappaşazade'nin

44-et-Ta'limu's-Salis eseri kime aittir?
-Yanyalı Esad Efendi

45-Osmanlı zamanında Aristonun Fizik kitabını yunan aslından arapçaya çeviren bilgin kim?
-Yanyalı Esad Hoca Efendi

46-Osmanlı kültüründe ahalakla ilgili yazılan önemli eser?
-Kınalızade Ali Efendi'nin Ahlak-ı Alai

47-Mantıkla ilgili yazılan eserler?
-Molla Fenari'nin Şerh-i İsagoci'si,Yanyalı Esad Efendi'nin,Kilisli Abdullah Efendi'nin,Gelenbevi2nin eserleri

48-Psikoloji alanında yazılanlar?
-el-Kafiyeci'nin üç eseri,İdris-i Bitlisi'nin Risale fin-Nefs'i,Kasappaşazade'nin Risale fi'r-Ruh ve'n-Nefs'i önemli eserlerdir.

49-Kelamın konuları nelerdir?
-Allah'ın birliği,sıfatlarının üztünlüğü,kıdemi veya hudusü,tekfir ve kader meseleleri teşkil eder,ahirete iman peygamberlik ve imamet konuları da ikinci sırada yer alır.

50-Dehriyye'yenin evren görüşü nedir?
-Evrenin başlangıcı ile sonu olmadığını ve yaratılmadığını iddia etmektedir.
51-İslam dünyasında tabiatçı filozof olarak tanına isimler?
-Cabir b. Hayyan ve Ebu Bekir er-Razi

52-Ebu Bekir er razi varlığın meydana gelişini nasıl açıklar?
-Beş ezeli ilke ile açıklamakta.bunlar yaratıcı Tanrı,ruh,madde,mekan,ve zamandır.

53-Razinin hangi düşüncesi islam dünyasında takipçisinin kalmamasına sebep oldu?
-Dine ve peygamberlere ihtiyaç olmadığını iddia etti,Allah'ın evrenle sürekli ilişkisini mümkün görmeme düşüncesini savunması sebebiyle.

54-Meşşai okulun temsilcileri kimler?
-Kindi,Farabi,İbni Sina,İbni Bacce ve İbni Rüşd

55-Meşşai filozoflar niçin Aristo felesefesini seçmiştir?
-Aristo nun zamanına kadar olan bütün bilgi birikimini tutarlı ve sistemli bir yapı içinde tasnif etmesinden dolayı.

56-Meşşei filozoflara göre nazari felsefe nedir?
Metafizik,fizik,matemaik gibi kendisinden sedece bilmenin ve bilginin hedeflendiği disiplinlerdir.

57-Ameli felsefe nedir?
-Bilginin ötesinde eyleminde hedeflendiği ve en genel anlamda mutluluğa ulaştırmanın hedeflendiği disiplinlerdir.

58-Ameli felsefenin alt disiplinleri?
-Ahlak,Ev idaresi veya yönetimi,Siyaset

59-Farabi'nin Tanrı tavsifi kısaca nedir?
-Tantı hem akıl,hem akil,ham de makuldur.

60-Meşşai filozoflar evrendeki varlık hiyerarşisini nasıl sıralar?
-ilk madde,dört unsur,homojen cisimler,birleşik cisimler(madenler),bitkiler,hayvanlar,insan,nefis ve akıl sahibi gök cisimleri ve son olarak ilk muharrik.
61-Meşşailere göre insan anlayışı nasıl?
-İnsan beslenme,büyüme,üreme,beş duyu,ortak duyu,mütehayyile,hafıza,müfekkire,istek güçleri ve akıldan oluşur.

62-Kuvve halindeki ya da potansiyel akıl nedir?
-İnsanın küçüklük döneminde aklın bulunduğu haldir.

63-Fiil hale geçmiş aklı nedir?
-İnsan soyutlamaya kavran oluşturmaya ve tümel yargılar oluşturmaya başladığı hale gelen akıl.

64-Meleke halindeki aklı nedir?
-İnsan aklının yetkinleşmesindeki bir ileri safhayı temsil eder.

65-Müstefad akıl nedir?
-İnsan aklının yetkinleşmesindeki ve bilgi edinmedeki son aşama.

66-İşraki okula göre gerçek felsefe neye dayanır?
-Deruni sezgiye ve teammüle dayanır.

67-Sühreverdiye göre müteellih kime denir?
-Düşünmeye ve araştırmaya muhtaç olmadan keşf yoluyla hakikatin bilgisine ulaşma düzeyine yükselmiş kişiye denir.

68-İşraki filozofların nur tanımını açıklayın.
-nur saf nur ve arazi nur diye ikiye ayrılır.
-özü itibariyle bağımsız,şuur ve idrak sahibi olan varlıklar-Yüce Allah,melekler,idealar ve insaniş nefisler-saf nur
-yıldızlar ve ateş gibi varlığını başkasından alanlar arazi nur

69-Asıl karanlığı ve arazi karanlığı temsil edenler?
-Cisimler ve fiziki nesneler gibi şuurdan yoksun varlım türleri asıl karanlığı,
-renk,tat ve koku gibi nitelikler arazi karanlığı temsil eder.

70-İşraki okulun temsilcileri kimler?
-Sühreverdi, Kutbuddin-i Şirazi, Celaleddin ed-Devvani, Molla Sadra


71-''Allah'ın kelamının anlaşılması için gereken her şey yine kelamın kendisindedir''varsayımını savunan grup?
-Hariciler.

72-el-Munkız mine-dalal isimli eser kime aittir?
-Gazali.

73-Felsefe ile İslam dini aarasında zıtlık olmadığını kanıtlamaya çalışan filozof kim?
-İbn Rüşd.

74-İbn Rüşd'ün yabancı kültürler sorununa açıkça değindiği eseri?
-Faslu'l-makal.

75-Klasik yunancada heyula ne demektir?
-Bir şeyi yaparken kendisi olabilmesini,kendisini gerçekleştirmesini dile getirir.

76-Pratik ortamın düzensiz ve belirsiz dünyası karşısında İslam düşünürlerinin önerebildikleri yaklaşım nedir?
-Basiret,sezgi,ince düşünce,öngörü şeklinde analaşılabilecek yaklaşımdır.

77-İnsan ancak şehirde kendisini üst düzeyde gerçekleştirebilir,en üst konuma erişebilir görüşünü savunan filozoflar kim?
-Sokrat ve Platon (islan düşünürleri de bunu kabul ediyor)

78-Ontik ve ontolojik kavramlarını açıklayın?
-Gerçekliğin ilkine(dış dünyadaki haline) ontik,zihnimizde kendisini açmışlık durumuna ontolojikdenir.Mesela;dışarıdaki bir ağaç ontik,bu ağacın zihnimizde ifşa etmiş hali onunla ilgili bilgimizontolojiktir.

79-İslam düşünürlerine göre hak ve hakikat kavramları neyi kast eder?
-Hakikat kavramı ile varlığın ontik ve ontolojik düzeylerini kast ederler.Hak kavramı ile bir varlığın(buna insani eylem ve düşünceler dahildir) olması gereken yerde durduğunu kast ederler.

80-Tefsir ile yorum farkını örneklendiriniz?
-Kur'an ayetlerine bakarak insanı n adaletli davranması gerektiğini belirlemek bir tefsir pratik hayat ortamı içinde adaletli davranamak ise yorumdur.

81-Kindi'nin felsefe alanındaki eserleri?
-Kitab fi'l-felsefeti'l-ula
-Risale fi hududi'l-eşya ve rusumiha
-Akıl üzerine

82-İslam düşünce tarihinde ilk bilim tasnifi yapan filozof kim?
-Kindi.

83-Kindi ilmi ikiye ayırır.Teorik ilim ve pratik ilim.Buna göre teorik ilim kapsamına neler girer?
-Altta fizik,ortada psikoloji,üstte metafizik.

84-Pratik ilimler nelerden oluşur?
-Ahlak ve siyaset.

85-Kindi'ye göre mantık nelerden oluşur?
-Aristo'nun organon külliyatında yer alan Kategoriler,Önermeler,1.Analitikler,2.Analitikler, Topikler,Sofist Delillerin Çürütülmesi,Hitabet ve Şiirden oluşur.

86-Kindi'ye göre matematik hangi disiplinleri içerir?
-Aritmetik,geometri,astronomi ve müzik olmak üzere dört disiplini içerir?

87-İslam dünyasında evren ve insanı dinin temel öğretilerini de dikkate alarakfelsefi ve bilimsel bir bakış açısıyla ilk ele alan düşünür kimdir?
-Kindi.

88-Kindi'ye göre felsefenin tanımı ve değeri nedir?
-Tanımı:İnsanın gücü ölçüsünde varlığın hakikatini bilmesidir.
-Değeri:İnsan sanatlarının değer ve mertebe bakımndan en üstünü felsefedir.

89-Kindi'ye göre felsefenin en değerli disiplini hangisidir?
-Metafizik.

90-Kindi2ye göre bilginin kaynakaları neler?
--Duyu algıları
--Akıl
--Sezgi
--Vahiy.

91-Kindi'ye göre akıl kaça ayrılır?
-Dörde ayrılır.
--Sürekli fiil halindeki akıl(aktif akıl)
--Gğüç halindeki akıl(doğuştan var olan akıl)
--Fiil alanına çıkan müstefad akıl(bilgi üreten akıl)
--Beyani veya zahiri akıl(sahip olduğu bilgiyi ortaya koyan akıl)

92-İslam düşünce tarihinde nefsin mahiyet ve işlevlerini,arınmasının yol ve yöntemlerini,ölümden sonraki durumunu felsefi açıdan ilk inceleyip temellendiren filozof kim?
-Kindi.

93-Kindi'nin psikoloji alanındaki eserleri?
-Nefis üzerine
-Nefis Üzerine Bir Kaç Söz
-Uyku ve Rüyanın Mahiyeti Üzerine

94-Kindi'nin ahlak üzerine yazdığı eserler?
-Risale fi'l-Ahlak
-Risale fi't-tenbih ale'l-fazail
-Risale fi teshili sübuli'l-fezail
-Risal
e fi'l-hile li-def'i'l-ahzan

95-Farabi'ye göre kamil bir filozofun özellikleri neler omalı?
-Öğrenim sırasında gördüğü güçlüklere katlanmalı
-Üstün bir zeka ve kavrayışa sahip olmalı
-Doğruluğu ve doğruları,adaleti ve adil olanları seven,onurlu bir şahsiyet olmalı
-Altın,gümüş ve benzeri şeylere değer vermemeli
-Yeme,içme konusunda aç gözlü ve nefsani arzularına düşkün olmamalı
-Doğruya ulaşmak için azim veiradesi güçlü bulunmalı.

96-Farabi'nin ilimler tasnifi nedir?
1-Dil:Sarf,nahiv
2-Mantık:Organondaki 8 kitap
3-Matematik:Aritmetik,geometri,optik,astronomi,müzik ,mekanik
4-Fizik ve metafizik:Fizikten maksat Ariston'un tabiat ilimleri alanındaki 8 kitaptır.
5-Medeni ilimler:Ahlak,siyaset,fıkıh,kelam

97-Farabi'ye göre ilimlerin değeri neye göre sınıflanır?
-Ona göre bir ilmin değeri,konusunun şerefli oluşundan,kullandığı delilerin kesin sonuç vermesinden veya pretikte büyük yarar sağlamasından kaynaklanır.

98-Buna göre değer açısından ilimleri nasıl sıralar?
-Buna göre astronomi birinci kategoriye,geometri ikinci kategoriye,dini ilimler de üçüncü kategoriye girer.

99-Farabi'nin evren şemasının tabakaları neler?
-İlk sırada Tanrı
-İkinci sırada maddeden ayrık akıllar
-Üçüncü sırada Faal akıl
-Dördüncü sırada nefs
-Beşinci ve altıncı mertebede suret ve form[bu ikilinin birleşmesi ile ay altı alemde öncelikle dört unsur(toprak,su,hava, ve ateş) oluşur.]

100-Farabi'ye göre varlık sınıflaması nasıldır?
-Varlığı zorunlu(tanrı) ve varlığı zorunlu olmayanTanrı'nın altındaki varlıklar) diye
ikiye ayırır.

101-Farabi'ye göre nazari aklın aşamaları nelerdir?
-Güç halindeki akıl:Nefsin bir gücüdür.
-Fiil halindeki akıl:Güç halindeki aklınaktif duruma geçmesidir.
-Müstefad akıl:Aklın ulaşabileceği en yüksek seviye

102-Farabi'ye göre faziletler kaç kategoriye ayrılır?
4 kategoriye ayrılır.
-Nazari faziletler:Bütün teorik ilimler ve Allah'la ilgili bilgi
-Fikri faziletler:Bu faziletin ahlakçılarda,kanun koyucularda bulunması gerekir.
-Ahlaki faziletler:İnsanın iradeli davranışlarında her türlü aşırılıktan uzak olarak iyiyi,doğruyu ve güzeli amaç edinmesidir.
-Ameli faziletler:İnsanın çeşitli sanatve mesleklere karşı eğilimleirni geliştirmesi,o alanda iyi yetişmesi anlamına gelir.

103-Farabi insan topluluklarını kaça ayırır?
-Az gelişmiş ve tam gelişmiş diye ikiye ayırır.
-Tam gelişmiş topluluklar:küçük(şehir),orta(devlet),büyük(birleş ik)
-Az gelişmiş topluluklar:aile,sokak,mahalle,köy

Alıntı:İlimhazinem emeği geçenlerden Allah razı olsun...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder